موتورهای الکتریکی براساس جریان مصرفی
موتورهای الکتریکی از نظر جریان مصرفی به دو دسته کلی تقسیم می شوند :
• موتور الکتریکی جریان مستقیم DC
• موتور الکتریکی جریان متناوب AC
|
به طور خلاصه باید گفت که شفت محور اصلی موتور الکتریکی تعریف می شود که نیروی ایجاد شده را به پروانه ها انتقال می دهد و تمامی موتورهای الکتریکی با وارد کردن نیروی الکتریکی و ایجاد میدان مغناطیسی در قسمت سیم پیچ باعث حرکت در قسمت شفت می شوند.
معرفی موتور الکتریکی جریان مستقیم DC
این موتور الکتریکی از یک آرمیچر که از یک آهنربای الکتریکی ساخته شده است، تشکیل شده است و به موتور کلاسیک Direct Current مشهور می باشد. جهت جریان موجود در آرمیچر توسط یک سوِئیچ گردشی که کماتاتور نام دارد دو بار در سیکل برعکس می شود و در آرمیچر جریان پیدا می کند. آهنربای الکتریکی باعث می شود که آهنربای دائمی در استاتور جذب و دفع گردد.
موتور الکتریکی جریان متناوب AC
این موتورها به نسبت موتورهای DC بیشتر در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند و پرکاربردترند. از نظر طراحی این موتورها نسبت به موتورهای DC ساده تر هستند و قیمت پایین تری هم دارند. این مدل از موتورها نیز دارای استاتور و روتور هستند که به فاصله ی معینی از یکدیگر قرار دارند.
مزایا و معایب موتورهای DC
این مدل از موتورها طراحی راحت و ساده ای دارند که برای هرکس قابل درک و فهم می باشد. گشتاورهای موتور DC خیلی بزرگ می باشد و سازگار با محیط زیست می باشد.
تنظیم سرعت و شروع خوب از دیگر مزایای این موتور می باشد و محدوده ی تنظیم سرعت ساده ای دارند. از نظر درایو هم بسیار ارزان قیمت و ساده هستند.
اگر بخواهیم از معایب این مدل از موتورها صحبت کنیم باید بگوییم که براش های کربنی موجود در این موتور موجب گرانی تولید این موتور می شود. باید اضافه کنیم که هزینه ی تعمیر و نگهداری موتورهای DC بسیار زیاد می باشد و در صورت خرابی هزینه ی هنگفتی جهت تعمیر آن باید صرف گردد.
در اثر جرقه معکوسی که در این موتورها زده می شود خوردگی منبع رادیویی و خوردگی الکتریکی قطعات ایجاد می شود و در نتیجه ی آن تاثیرات مخربی که بر روی تجهیزات الکتریکی حاصل می شود.
مزایا و معایب موتورهای AC
این نوع از موتورها در سرعت های پایین و کم اطمینان بیشتری را به نسبت موتورهای DC ایجاد می کنند. از نظر هزینه ی تعمیر و نگهداری هم می توان گفت که در مقایسه با موتورهای DC هزینه ی کمتری را برای ما به وجود می آورند. موتورهای AC به نسبت موتورهای DC در راه اندازی بارهای سنگین با سرعت ثابت بهتر عمل می کنند.
از معایب این دسته از موتورها نیز می شود به عدم برخورداری از گشتاور یکنواخت، راندمان کم، کم بودن دقت کنترل سرعت و عدم توانایی درکنترل موقعیت اشاره کرد که علت آن هم یکی نبودن سرعت روتور با میدان دور می باشد.
تفاوت موتورهای DC و AC
هر دو موتور انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کنند اما ساخت و مکانیسم کنترل آن ها با یکدیگر متفاوت می باشد. از دیگر تفاوت های این دو موتور می شود به موارد زیر اشاره کرد :
• تفاوت در کنترل سرعت : در موتورهای DC ویچی با سرعت تغییر روتور، سرعت موتور هم تغییر پیدا می کند و سرعت روتور با ولتاژ رابطه ی مستقیم دارد و می توان با تغییر دادن میزان ولتاژ سرعت موتور را کم و زیاد کرد. اما در موتورهای AC سنکرون ویچی این موضوع وجود ندارد و زمانی که سرعت جریان AC تغییر نماید سرعت موتور تغییر می کند.
• تفاوت در میدان چرخشی : در موتورهای AC سنکرون چرخش جریان های متناوب متقارن به میزان 120 درجه پشت سرهم قرار می گیرند به همین خاطر استاتور در این میدان ها چرخیده می شود. اما در موتورهای DC بدین شکل نیست و با تغییرات در میزان ولتاژ و مکانی که کویل در آن قرار دارد چرخش میدان شکل می گیرد.
• موتورهای AC دارای دو مدل تک فاز و سه فاز هستند در صورتی که موتورهای DC فقط حالت تک فاز می باشند.
• در موتورهای میدان متحرک DC از براش و کوماتاتور استفاده می شود که باید در نگهداری آن ها بسیار کوشا بود و طول عمر موتور را کم می کنند ولی در موتورهای AC از براش استفاده نشده و همین امر موجب افزایش طول عمر موتور می شود.
• منبع تغذیه با جریان متناوب برای موتورهای AC نیاز می باشد در حالی که منبع تغذیه موتورهای DC با جریان مستقیم می باشد.
• روش تولید گشتاور در موتورهای DC با موتورهای AC متفاوت می باشد.
